اندازه فدراسیون جهانی والیبال عقل و درایت داریم؟
به گزارش نقد و بررسی کالاهای دیجیتال، امتیازگیری بازی والیبال قبل از سال 1999 این گونه بود: تیمی که سرویس می زد باید توپ را در زمین حریف می خواباند تا امتیاز بگیرد.
این سبب می شد گاهی چندین بار توپ بین دو تیم رد و بدل گردد اما امتیازی به دست نیاید. فدراسیون دنیای والیبال در سال 1999 امتیازگیری به شیوه رالی را وضع کرد: هر تیمی توپ را در زمین حریف بخواباند امتیاز می گیرد. لیبرو یا بازیکن آزاد هم از سال 1997 به مسابقات و از سال 1998 در کتاب قواعد والیبال فدراسیون دنیای اضافه شد.
مطالعات زیادی درباره اثر تغییر قاعده امتیازگیری والیبال نشان می دهند: امتیازگیری به شیوه رالی، زمان انجام بازی والیبال را قابل پیش بینی نموده است. امتیازگیری به شیوه قبلی سبب می شد معلوم نباشد چند سرویس باید زده گردد تا تیمی به امتیاز 15 و دو امتیاز فاصله با حریف برسد تا یک دست تمام گردد. حالا معلوم است که هر سرویس یک امتیاز است و زمان تقریبی برد یکی از دو تیم تعیین است.
پیش بینی پذیر شدن زمان بازی والیبال به تلویزیون های دنیا اجازه می دهد زمان تقریبی نسبتاً دقیق لازم برای پخش یک مسابقه را بدانند، زمان اجاره کردن ماهواره یا تخصیص زمان به مسابقه در میان برنامه ها را برنامه ریزی نمایند و به یکباره پخش والیبال در تلویزیون های دنیا رشد کند. ازدیاد پخش والیبال در تلویزیون ها، درآمد تبلیغاتی تیم ها و اقتصاد باشگاه ها و ورزش والیبال را افزایش داده است. بازی سرعت بیشتری پیدا نموده و جذاب تر شده، طیف گسترده تری از مخاطبان را جذب می نماید. افزودن لیبرو، این بازی را برای کوتاه قدها هم ممکن و جذاب نموده است.
فدراسیون دنیای والیبال احتمالاً پولی برای ساخت وساز زمین ها و سالن های والیبال نپرداخته، یارانه پخش تلویزیونی هم نمی دهد، به غیر از جوایز مسابقات، که آن هم محل تأمین اش باید از محل تبلیغات باشد، به تیم ها یارانه و یاری هم نمی دهد (صرف نظر از بودجه هایی که معمولاً خیلی اندک و صرف توسعه و ترویج آموزش رشته های ورزشی در کشورهای عمدتاً توسعه نیافته می گردد)؛ اما در دو دهه گذشته والیبال به تلویزیون ها راه یافته، مسابقات دنیای اش اوج گرفته، و کشورهایی (نظیر ایران) که در گذشته در والیبال جایگاهی نداشتند، با قوانین جدید و پخش تلویزیونی که والیبال را مشهور ساخته، در این ورزش پیشرفت نموده اند.
داستان والیبال و تغییر دو قاعده شیوه امتیازگیری و افزودن بازیکن لیبرو، درس بزرگی دارد. حکومت ها لازم نیست مثل بنّاها و کارگران ساختمانی، همواره دست شان لای خاک، سنگ و سیمان باشد و دائم در حال ساخت وساز چیزی باشند. مطالعات نشان می دهد حکومت ها وقتی دائم دست شان ماله و اره و تیشه و گچ و سیمان است، حتماً ریگی به کفش دارند و کاسه ای زیر نیم کاسه و لفت و لیسی به راه است.
حکومت ها باید قاعده گذارهای خوبی باشند و بعد از قاعده گذاری درست که ثبات، پیش بینی پذیری و انگیزه کار و کوشش درست می نماید؛ اگر کارهایی باقی ماند که مردم و بخش خصوصی سالم، انگیزه ای برای انجام آن ها ندارد و به هیچ روش بدون مفسده ای نمی توان انگیزه فراهم کرد یا ریسک انجامش را کاهش داد، با احتیاط دست به کار شوند.
شرایط البته در چند دهه گذشته به گونه ای بوده که نه فقط مثل فدراسیون دنیای والیبال قواعدی وضع نمی گردد که مولد ثبات، پیش بینی پذیری، جذابیت و انگیزه باشد؛ بلکه دائم شرایطی پدید می آید و قواعدی وضع می گردد که خلایق غافلگیر شوند. همان قواعد مولد ثبات و پیش بینی پذیری در زندگی اجتماعی، مالی و سیاسی بازمانده از گذشته نیز هر چه بیشتر نقض می شوند و آدم ها دائم در حالت فوق العاده زندگی می نمایند.
انسان موجود زیستن در شرایط پیش بینی پذیر است. زندگی در جایی که هر روز آدمی را غافلگیر کند، به هیچ قاعده ای نتوان اتکا کرد، و هیچ سرمایه ای از دستبرد غافلگیری در امان نباشد، به سرعت خسته نماینده، جان فرسا، نفرت انگیز و ابتر خواهد شد. قواعدی وضع کنید که زندگی را برای مردم باثبات، پیش بینی پذیر، جذاب، زیبا و پرانگیزه سازد. سازوکارهای قاعده مندی زندگی را که درست کنید، مردم خودشان دست به کار ساخت وساز هم می شوند، سرمایه گذاری می نمایند و سرمایه ها از این جا نمی گریزند به گرجستان و ترکیه. هیجان پیش بینی ناپذیری فقط برای بازی، سرگرمی و ماجراجویی - و نه زندگی واقعی - خوب است.
پیش بینی ناپذیر کردن زندگی، آینده و حیات انسان ها هنر نیست؛ هنر آن است که یک رشته ورزشی را با یکی دو قاعده گذاری درست در دنیا گسترش دهند، بدون رانت، بدون فساد، بدون دستور، بدون زور، بدون پول، بدون توهم؛ با ساده سازی با جذابیت، با پیش بینی پذیری، با عقلانیت.
مبع: کانال تلگرامی نویسنده
منبع: اقتصادنیوز