7 نکته مهم درباره کرونا؛ هنگام شیوع بیماری چطور دوام بیاوریم؟ - نقد و بررسی کالاهای دیجیتال

به گزارش نقد و بررسی کالاهای دیجیتال، این روزها با تأیید رسمی رسیدن نوع جدیدی از ویروس کرونا به ایران، بازار شایعات و اظهارنظرهای غیرعلمی در این رابطه هم داغ است. افراد زیادی برای جلب توجه و پخش شدن مطالب شان به ویژه در گروه ها و کانال ها اقدام به انتشار مطالبی غیرعلمی درباره مقابله با ویروس کرونا می نمایند تا از ترس مردم برای پیشبرد کار خود سوءاستفاده نمایند. علم اما در دنیا با حقیقت و واقعیت طرف است و بسیاری از شایعات به جای مراقبت از شما به استرس تان اضافه می نماید. همانطور که همه هم می دانند استرس و اضطراب خودش باعث هزار مشکل بدنی می گردد و شما را از کارهای درست برای پیشگیری باز می دارد. تحقیقات روانشناختی نشان می دهد که اضطراب افراد در مواجهه با تهدیدات جدید بیش از تهدیدهای شناخته شده است و به همین دلیل مردم نسبت به تهدیدات شناخته شده کمتر واکنش نشان می دهند. به همین خاطر بهتر است درباره ویروس جدید کرونا که اکنون با نام SARS-CoV-2 شناخته می گردد بیشتر اطلاعات علمی داشته باشید.

1- اسمش ویروس کرونا نیست!

بین مردم به عنوان غلطی مصطلح، نام این ویروس به کرونا مشهور شده است اما باید بدانید که ویروس کرونا خانواده ای از ویروس ها را شامل می گردد که این ویروس جدید تنها یکی از اعضای این خانواده است. پیش از این ویروس جدید خانواده کرونا با نام 2019-nCoV شناخته می شد اما اکنون نام ویروس به SARS- CoV-2 تغییر پیدا نموده است. بیماری حاصل از این ویروس که علائمی مانند آنفلوآنزا دارد به نام COVID-19 شناخته می گردد. البته چون به کار بردن این اصطلاحات علمی سخت به نظر می رسد بیشتر رسانه ها ترجیح داده اند از اسم خانواده این ویروس ها که شامل مثلا سارس و مرس هم می گردد استفاده نمایند.

این هفتمین نوع از ویروس کروناست که جزئیات بسیاری از آن هنوز ناشناس است و زمانی که ویروسی ناشناس باشد متخصصان در درمان آن نیز ناتوان خواهند بود.

کروناویروس ها خانواده بزرگی از ویروس ها هستند که از ویروس سرماخوردگی معمولی گرفته تا عامل بیماری سارس (سندرم تنفسی بسیار حاد ویروس کرونا) و مرس (سندرم تنفسی خاورمیانه ویروس کرونا) را شامل می گردد. در همه ویروس های این خانواده علائم کلی ابتلا به صورت معمول شامل تب، سرفه، تنگی نفس و مسائل حاد دیگر تنفسی می گردد.

در خصوص این ویروس جدید کرونا گزارش ها نشان می دهد 90 درصد از مبتلایان دچار تب و 80 درصد دچار سرفه های خشک بوده اند. 20 درصد مبتلایان دچار تنگی نفس شده اند.

2- زدن ماسک فایده دارد؟

زدن ماسک را خیلی ها به عنوان راه چارهی برای پیشگیری از ابتلا به ویروس جدید خانواده کرونا انتخاب نموده اند. اما باید یادتان باشد که استفاده از ماسک حتی بهترین نوع آن نمی تواند به تنهایی شما را در برابر ویروس ها روئین تن کند! استفاده از ماسک برای افراد مبتلا به بیماری های ویروسی اجباری است اما در افراد سالم برای جلوگیری از ابتلا می تواند تنها در صورت رعایت نکات بهداشتی دیگر تنها یاری نماینده باشد. اول از همه باید بدانید که ماسک ها باید استاندارد لازم را برای جلوگیری از عبور ویروس ها داشته باشند. پس هر ماسکی نمی تواند برای شما فایده داشته باشد چون ویروس ها ذراتی کوچک هستند که تنها لایه های خاصی در ماسک های ویژه می توانند جلوی عبور آنها را مثلا تا حد 99 درصد بگیرند. ماسک ها از یک طرف دیگر هم فایده دارند که باعث می شوند جلوی لمس دهان و بینی را بگیرند. یک مطالعه در سال 2016 نشان داد مردم در یک ساعت 23بار صورتشان را با دست خود لمس می نمایند. پس استفاده از ماسک استاندارد می تواند در جلوگیری از ابتلا به ویروس ها یاری نماینده باشد اما به معنای معجزه در این رابطه نیست. علاوه بر این ماسک باید به صورت مرتب تعویض گردد.

مهم تر از ماسک اما رعایت بهداشت فردی از جمله شستن دست ها و جلوگیری از تماس دست با دهان، بینی و چشم هاست. پوشاندن صورت در زمان عطسه، شستن دست ها و قرار ندادن دست ها در معرض دهان قبل از شست وشو می تواند خطر ابتلا به هرگونه ویروس تنفسی را کم کند. دکتر کونور بامفورد، از دانشگاه بلفاست می گوید: بهترین راه چاره برای مبتلا نشدن به بیماری هایی مانند سرماخوردگی و آنفلوآنزا شستن مرتب دست ها با آب ولرم و صابون، لمس نکردن بینی و چشم ها و داشتن یک سبک زندگی سالم و مناسب است.

3- چرا حفاظت از چشم ها مهم است؟

حتما در عکس ها و فیلم ها دیده اید که در چین و کشورهای دیگر، به ویژه کادر درمانی بیمارستان ها علاوه بر اینکه دهان و بینی شان را با ماسک می پوشانند از وسیله ای مشهور به گارد چشم هم استفاده می نمایند.

تحقیقات نشان داده درصورتی که دست های شما آلوده به ویروس جدید کرونا گردد لمس چشم ها هم ممکن است باعث ورود ویروس به بدن تان گردد.

برخی محققان احتمال داده اند که حتی مثلا در معرض عطسه مستقیم بودن هم می تواند باعث ورود ویروس از راه چشم ها گردد. اینها احتمالاتی است که درنظر گرفته می گردد. به همین خاطر به شدت توصیه شده که از دست زدن به چشم هایتان خودداری کنید.

مهم ترین راه ورود ویروس به بدن از طریق دهان است اما بینی و چشم ها هم در ردیف متهمان بعدی قرار دارند. استفاده از عینک های محافظ شاید باعث گردد دست زدن به چشم هایتان به صورت غیرارادی کمتر گردد.

4- سردرآوردن از استاندارد ماسک ها

هر ماسکی نمی تواند جلوی عبور ویروس ها را بگیرد و پیشنهاد، استفاده از ماسک های با استاندارد N99 آمریکا یا معادل آن در اروپا یعنی FFP3 است. ماسک ها در بازار انواع مختلفی دارند. ماسک های معمولی که به ماسک جراحی مشهور هستند ابتدایی ترین مورد به حساب می آیند. این ماسک ها تا حدی جلوی ذرات را می گیرند و از آن مهم تر مانع دست زدن به دهان و بینی می شوند اما لمس چشم ها با دست آلوده به ویروس می تواند باعث ورود ویروس به بدن گردد. این ماسک ها باید حداقل هر 2ساعت یک بار تعویض شوند. چون رطوبت روی آنها باعث ایجاد محلی مناسب برای رشد باکتری ها می گردد.

ماسک های فیلتردار یا سوپاپ دار

نوع بهتر ماسک ها به ماسک های فیلتردار یا سوپاپ دار مشهور هستند. استانداردهای مختلفی برای این ماسک ها در کشورها و مناطق مختلف درنظر گرفته شده است اما مشهورترین استاندارد در بازار متعلق به آمریکا و اروپاست. یکی از مشهورترین ماسک ها در بازار با استاندارد N95 است. این استاندارد متعلق به آمریکاست و به معنای این است که فیلترهای ماسکی تازه و نو می توانند درصورت پوشاندن کامل دهان و بینی جلوی عبور 95 درصد ذرات معلق در هوا که ویروس ها هم جزو آن هستند را بگیرند. این استاندارد در اروپا در حد FFP2 است. در استاندارد اروپایی FFP2 استاندارد ماسک هایی است که جلوی عبور 94 درصد ذرات معلق را می گیرد. ماسک های پیشرفته تر دارای استاندارد N99 هستند. این ماسک ها به صورت بالقوه باید جلوی عبور حدود 99 درصد ذرات ریز معلق در هوا را بگیرند. معادل این استاندارد در اروپا FFP3 است. پس بهترین ماسک ها هم اکنون ماسک های با استاندارد N99 یا FFP3 هستند. اگر این ماسک ها دارای یک لایه فیلتر کربن فعال باشند حتی جلوی عبور ذرات بوی مواد را هم می توانند بگیرند اما یادتان باشد که این ماسک ها هم پس از مدتی خاصیت شان را از دست می دهند و باید تعویض شوند. پس قبل از اینکه هر ماسکی بخرید، مطمئن شوید که استانداردهای لازم را در برابر آلودگی های محیطی دریافت نموده است. صرف زدن ماسکی که استانداردهای لازم را ندارد نمی تواند از شما در برابر ویروس ها یا آلودگی هوا محافظت کند. بار دیگر باید تأکید کرد که بیشتر از ماسک، رعایت نکات بهداشتی مهم است و ماسک می تواند نقش مکمل را داشته باشد.

5- خطرناک بودن مشت به مشت مثل دست دادن!

پس از شیوع نوع جدیدی از ویروس کرونا در خیلی از شبکه های اجتماعی و حتی رسانه ها گزارش هایی منتشر شد که مردم به جای دست دادن از تماس مشت استفاده نمایند. مجله تایم به این ماجرا پرداخته و براساس آن نتایج تحقیقات نشان می دهد مشت به مشت خیلی تفاوتی با دست دادن در انتقال ویروس ندارد و کلا باید قید تماس فیزیکی را بزنید!

آنچه نباید فراموش کرد، این است که COVID-19 هنگامی گسترش می یابد که ویروس عامل این بیماری، یعنی SARS-CoV-2 ، از طریق یک شخص و از طریق قطرات تنفسی به شخص دیگری منتقل گردد. به گزارش تایم، این بدان معناست که این ویروس می تواند از طریق رها شدن قطرات ناشی از سرفه یا عطسه یک فرد بیمار و استنشاق آنها از سوی دیگران منتقل گردد. همچنین اگر افراد حدود 8/1متر با فرد بیمار فاصله داشته باشند، این قطرات می تواند روی دهان یا بینی آنها بنشیند. حتی دیده شده که ویروس در فاصله 6 متر هم منتقل شده است. در واقع اگر این ویروس درون یک میزبان انسانی قرار بگیرد، می تواند سلول ها را آلوده کند و باعث بیماری گردد. از آنجا که این بیماری از طریق قطرات تنفسی شیوع می یابد، هم دست دادن و هم تماس مشت ها می توانند باعث انتقال ویروس شوند. فرد آلوده معمولا هنگام عطسه یا سرفه دستانش را جلوی بینی و دهان خود می گذارد. حالا اگر او به هر نحوی دست شخص دیگری را لمس کند، آن شخص دوم هم می تواند دستانش به ویروس آلوده گردد. به هیچ عنوان کسی تضمین نداده که ویروس روی کف دست باقی بماند. ممکن است ویروس که ذراتی نانومتری هستند در روی انگشت ها و همان محل مشت باشند و با تماس مشت ها به دست فرد دیگر منتقل شوند. فرد جدید هم ممکن است بینی، دهان یا حتی چشم های خود را لمس کند که نتیجه آن ابتلای فرد دیگر به بیماری است. بنابراین، در موضوع انتقال بیماری های ویروسی هیچ دلیل منطقی ای وجود ندارد که تماس دست های مشت نموده ایمن تر از دست دادن باشد!

انتقال از طریق لمس اشیا، دستگیره در یا کلیدهای آسانسور

لمس سطوح آلوده به اندازه دست دادن، منشأ اصلی انتقال ویروس نیست، زیرا اثرگذاری اصلی ویروس SARS-CoV-2 از طریق قطرات تنفسی اتفاق می افتد. اگر این ویروس از طریق عطسه یا سرفه فرد آلوده روی سطوح مختلف بنشیند و شخص دیگری چند لحظه بعد به آن سطح دست بزند و سپس بینی، دهان یا چشم های خود را لمس کند، امکان آن وجود دارد که این ویروس منتقل گردد. پژوهشگران هنوز از میزان ماندگاری این ویروس روی اشیاء مطمئن نیستند، اما به طور کلی این زمان ماندگاری برای ویروس ها زیاد نیست. این مسئله درباره همه مکان های عمومی مثل آسانسور و دکمه های آن هم صدق می نماید. آنچه در خصوص این ویروس اهمیت دارد، نزدیک بودن به منشأ آلودگی است. از آنجا که ویروس های خانواده کرونا از طریق قطرات تنفسی شیوع می یابد، موضوع مهم این است که وقتی کسی عطسه یا سرفه می نماید، این قطرات تا چه فاصله ای در هوا پراکنده می شوند. پژوهشگران می گویند به طور معمول این پراکندگی حدود 1.8 متر است. این بدان معناست که افرادی که در نزدیکی شخص مبتلا نشسته یا ایستاده اند، بیشتر در معرض خطر آلودگی قرار دارند.

6- بهترین راهکار: حداقل 20 ثانیه شستن دست ها

شستن مرتب دست ها اسمش سوسول بازی یا وسواس نیست! تحقیقات نشان می دهد که دست ها متهم ردیف اول انتقال ویروس از طریق تماس با دهان، بینی و چشم ها هستند. شستن دست ها یکی از بهترین راه ها برای حفظ سلامت شخصی و جلوگیری از ابتلا به بیماری است به شرطی که آن را ساده و عجولانه انجام ندهیم. طبق بیانیه سازمان بهداشت جهانی و مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری با رعایت اصول صحیح شستن دست ها نه تنها فرد خود را در برابر ابتلا به بیماری واکسینه می نماید که درصد انتقال و انتشار ویروس نیز کاهش می دهد. در مواقع بحرانی مانند این روزها که نوع جدید ویروس کرونا به ایران هم سرک کشیده است، یادگیری زمان مناسب و چگونگی شستن صحیح دست ها که مهم ترین راه انتقال بیماری به سایرین است نکته پر اهمیتی است. اما آیا شستن دست ها در زمینه بیماری های واگیردار مفید است؟ پاسخ تحقیقات جدید بله است. زمانی که بحث جلوگیری از عفونت های همه گیر به ویژه آنها که با ذرات ناشی از سرفه و عطسه منتشر می شوند به میان می آید، شستن دست ها همواره یکی از نخستین اولویت هاست. سازمان بهداشت جهانی در دستورالعمل خود درباره جلوگیری از انتقال ویروس کرونا می گوید که مردم باید دست شان را مدام با آب و صابون بشویند. اما مسئله این است که مردم همچنان درباره میزان تأثیر گذاری چیزی به سادگی بهداشت شخصی در زمینه بیماری های واگیر تردید دارند.

تحقیقات جدید از انیستیتوی تکنولوژی ماساچوست در کمبریج با هدف از بین بردن این تردید ها، نشان داده است که شستن صحیح دست ها تا حد زیادی می تواند به کمتر شدن واگیر این ویروس یاری کند. این مقاله که حالا در مجله Risk Analysis منتشر شده است با استفاده از مدل سازی واگیردار و شبیه سازی مبتنی بر اطلاعات، افراد را مطمئن می نماید که چطور و چگونه بهداشت شخصی بهتر می تواند روی نرخ انتقال بیماری تأثیر بگذارد.

مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری می گوید بهترین تمرین برای شستن دست ها نه تنها شامل شستن دست ها با آب می گردد بلکه باید با صابون، کف و پشت دست ها و بین انگشت ها و زیر ناخن ها را نیز به خوبی شست.

یک فرد باید حداقل 20ثانیه را صرف شستن دست هایش کند تا بتوان گفت یک شست و شوی کامل و بهداشتی انجام داده است. با این حال، پروفسور نیکولایدس تأکید می نماید برخی از افراد که پس از استفاده از توالت دست هایشان را می شویند نه تنها از صابون استفاده نمی نمایند که زیر 15ثانیه شستن دست ها را تمام می نمایند. او می گوید: ما متوجه شدیم تقریبا از هر 5نفر تنها یک نفر در فرودگاه دست هایش را در زمان توصیه شده می شوید.

روش صحیح شست و شوی دست

ابتدا باید دست ها را با آب جاری و تمیز خیس کنید و سپس صابون یا مایع دستشویی را کف دست ریخته و دست ها را به هم بمالید تا کف کند. در طول این کار باید کف صابون را به پشت و کف دست و بین انگشتان و زیرناخن ها به خوبی و با دقت بمالید. این کار را باید برای 20ثانیه انجام دهید. می توانید از هزار و یک تا هزار و 20 بشمارید تا فرایند شستن دست ها را به خوبی انجام بدهید.

به محض اینکه مالیدن دست ها را تمام کردید آنها را زیر آب گرفته و به خوبی کف ها را بشویید و سپس با یک حوله تمیز یا دستگاه خشک کن، خشک کنید.

در حالی که شستن دست ها با صابون و آب بهترین روش برای کشتن جرم هاست، اگر به آب و صابون دسترسی نداشتید، می توانید از ژل های ضدعفونی نماینده بر پایه الکل 60درصد بهره ببرید. برای استفاده مؤثر از ضدعفونی نماینده های دست، مرکز کنترل و پیشگیری بیماری می گوید باید این ماده را به کف یکی از دست ها زده و دست ها را آنقدر به هم بمالید تا خشک گردد و این پروسه نیز باید 20ثانیه طول بکشد.

طبق بیانیه سازمان بهداشت جهانی، شستن دست ها با آب و صابون بیماری های تنفسی مانند ویروس کرونا، سرماخوردگی و آنفلوآنزا را در کل جمعیت از 21درصد به 16درصد کاهش می دهد. شستن دست ها همچنین ریسک انتشار بیماری های اسهالی را در بیمارانی با سیستم ایمنی ضعیف 58درصد کم می نماید.

7- سیستم ایمنی تان را تقویت کنید

سیستم ایمنی بدن کلیدی ترین سپر دفاعی در مقابل عفونت هاست. به همین خاطر ضروری است که هر کسی مراقب سیستم ایمنی بدن خود باشد و آن را تقویت کند. سیستم ایمنی گلبول های سفید خون را فراوری، ذخیره و در بدن توزیع می نماید تا با ویروس ها و باکتری هایی که به بدن وارد شده اند بجنگد.

اما ویتامین های ضروری سیستم ایمنی بدن را در چه غذاهایی می توان پیدا کرد؟

ویتامین C یکی از بزرگ ترین تقویت نماینده های سیستم ایمنی است. در حقیقت، نبود ویتامین C می تواند شما را در معرض ابتلا به بیماری قرار دهد. غذاهای غنی از ویتامین C شامل انواع مرکبات مانند پرتقال، گریپ فروت، نارنگی، توت فرنگی و سبزیجات مثل فلفل دلمه ای، اسفناج، کلم بروکلی و کلم کیل می گردد. مصرف روزانه ویتامین C برای سلامتی بسیار مهم است؛ چرا که بدن شما این نوع ویتامین را فراوری و ذخیره نمی نماید. خبر خوب اینکه ویتامین C در خوراکی های زیادی وجود دارد و به همین دلیل نیازی نیست که قرص یا شربت مکمل بهره ببرید، مگر با توصیه و تجویز پزشک.

ویتامین B6 نیز در حمایت از عکس العمل های بیوشیمی در سیستم ایمنی نقش مهمی دارد. خوراکی ها و غذاهای غنی از این ویتامین شامل مرغ و ماهی هایی مانند سالمون و تن است. ویتامین B6 همچنین در سبزیجات برگ سبز و نخود هم یافت می گردد.

ویتامین E یک آنتی اکسیدان قوی است که یاری می نماید بدن با عفونت ها بجنگد. خوراکی های سرشار از ویتامین E شامل آجیل، دانه های گیاهی و اسفناج می گردد.

روی یا Zinc ماده ای است که افراد برای سالم ماندن به آن نیاز دارند. روی در سلول های بدن یافت می گردد و به سیستم ایمنی یاری می نماید که با باکتری ها و ویروس های ناخوانده مقابله کند. افراد مسن و خردسالان در کشورهای توسعه یافته که دچار کمبود زینک هستند بیشتر از سایرین در خطر ابتلا به ذات الریه و سایر عفونت ها هستند.

فارغ از ویتامین ها و مکمل ها، خواب کافی نیز از عواملی است که می تواند در بهبود عملکرد سیستم ایمنی مؤثر باشد. تحقیقات نشان داده است که نداشتن خواب کافی به بالا رفتن هورمون استرس یاری نموده و موجب ایجاد التهاب در بدن می گردد. با آنکه هنوز محققان درنیافته اند که چگونه خواب سیستم ایمنی را تقویت می نماید، اما واضح است که خواب کافی بین 7تا 9ساعت برای سلامتی یک مورد کلیدی است.

ورزش کردن حتی در حد یک پیادروی 30دقیقه ای روزانه نیز در تقویت سیستم ایمنی مؤثر است. اگر به طور منظم ورزش نمی کنید، ممکن است بیشتر از کسی که ورزش می نماید در برابر ابتلا به ویروس ها قرار بگیرید. ورزش با بهبود متابولیسم بدن به خواب شما هم یاری می نماید و به این ترتیب در تقویت سیستم ایمنی نیز نقش مؤثری دارد.

انتقال از راه عطسه یا سرفه

از آنجا که ویروس های خانواده کرونا از طریق قطرات تنفسی شیوع می یابد، موضوع مهم این است که وقتی کسی عطسه یا سرفه می نماید، این قطرات تا چه فاصله ای در هوا پراکنده می شوند. پژوهشگران می گویند به طور معمول این پراکندگی حدود 1.8متر است