عوارض ناشی از دندان های عقل نهفته - نقد و بررسی کالاهای دیجیتال

به گزارش نقد و بررسی کالاهای دیجیتال، خبرنگاران : دندان های عقل نهفته برای سلامت فرد خطرناک است.

به محض اینکه تاج های دندان های عقل کاملا بیرون بیایند، دندان های عقل می­ توانند در عمل جویدن شرکت نمایند، بنابراین اعتقاد بر اینکه همه دندان های عقل باید کشیده شوند یک باور غلط است. برخی از دندان های عقل نهفته هستند. در این مطلب عوارض ناشی از دندان های عقل نهفته را بیان می کنیم.

به گزارش نقد و بررسی کالاهای دیجیتال، آنچه ما دندان عقل می نامیم در واقع دندانهای مولرسوم است. معمولا در دهان هر فرد چهار دندان عقل وجود دارد اما در برخی از افراد بطور طبیعی تعداد کمتری موجود است، یکی در بالا و یکی در پایین در هر سمت دهان قرار گرفته است. این دندانها مانند بقیه دندانهای دیگر در داخل استخوان رشد می یابند، اما آخرین دندانی هستند که رشد می نمایند. دندانهای عقل تقریبا در سن 9 سالگی آغاز به شکل گرفتن می نمایند. این دندانها در یک حفره کوچک شکل می گیرند و در داخل فک بالا و فک پایین رشد می یابند. ابتدا تاج های این دندانها رشد می یابند و بعد در حدود سن 14 سالگی کامل می شوند. در انتهای دوره نوجوانی یعنی حدود 18 الی 19 سالگی، وقتی که ریشه ها تقریبا شکل گرفتند، دندان عقل آغاز به درآمدن از بین استخوانها می نماید و به سمت داخل دهان حرکت می نماید، گاهی اوقات دندان عقل قادر به بیرون آمدن نیست.

اکنون بد نیست که دلیل عدم رویش دندان عقل را آنالیز کنیم برای این منظور ابتدا باید بدانیم که چطور داندن عقل بیرون می آید؟

رویش دندان های عقل

در حین اینکه ریشه های دندان عقل رشد می یابند، دندان در استخوان آغاز به حرکت آهسته به سمت بالا می نماید و فقط قسمت تاج دندان به داخل دهان راه می یابد. قسمت ریشه به سختی در داخل استخوان ثابت و محکم شده است.

تا سن 19 سالگی فک تقریبا به مقدار کافی رشد می نماید. برخی از فکها به مقدار کافی بزرگ هستند تا اجازه بدهند که دندان عقل در آن فضا رشد کند. به محض اینکه تاجهای دندان عقل کاملا بیرون بیایند، دندان عقل می­ تواند در عمل جویدن شرکت کند، بنابراین اعتقاد بر اینکه همه دندانهای عقل بایستی کشیده شوند یک باور غلط است

نهفتگی دندان عقل

تا اینجا به طور اختصار یادآور شویم که اگر فضا به مقدار کافی برای درآمدن دندان عقل وجود داشته باشد این دندان به طور طبیعی رشد می یابد و در حفره دهان قرار می گیرد، اما وقتی فضا به مقدار کافی برای بیرون آمدن دندان عقل وجود نداشته باشد چه خواهد شد؟

پاسخ این است که دندان در داخل استخوان به دام می افتد که به آن دندان نهفته (impacted) نیز می گویند.

اما ریشه های دندان عقل نهفته معمولا به هم پیچیده و انحناء دار هستند که در این حالت خارج کردن دندان طولانی تر و سخت تر خواهد بود.

باید توجه داشت که انحناء دار شدن ریشه ها یک اصل یا قانون است و نه یک استثناء گاهی مواقع برخی از دندانهای عقل بصورت نیمه نهفته قرار می گیرد که باید توجه داشت عملا دندانی را که تمام تاج آن عاری از لثه و استخوان باشد دندان غیر نهفته می گویند و در غیر این صورت جزء دندان های نهفته و نیمه نهفته تقسیم بندی می گردد.

حال این سوال مطرح می گردد که چگونه دندانپزشک می تواند متوجه دندان عقل نهفته در بیمار گردد؟

در طی معاینه از ناحیه دهان و دندان و تهیه تصویر رادیوگرافی، دندانپزشک متوجه نهفته بودن دندان عقل می گردد نمی توان به راحتی این جمله Let sleeping dogs lic را در خصوص دندان عقل نهفته بکار برد. چون دندان عقل نهفته می تواند باعث بروز یکسری مسائل بگردد .

مواردی که خارج کردن دندان عقل نهفته توصیه می گردد :

1- عفونت لثه (یا Pericoronitis): این حالت در اطراف دندانهای عقل نهفته بسیار معمول است چون تمیز کردن آخرین دندان مشکل است بنابراین به راحتی ذرات غذایی و باکتریها در پشت دندان مولر دوم تجمع می یابند و باعث آغاز عفونت در اطراف تاج دندان عقل نهفته می شوند. در این حالت لثه کاملا متورم می گردد و همراه با درد زیادی خواهد بود. که اغلب مردم فکر می نمایند این درد مربوط به بیرون آمدن دندان است.

2- عفونت استخوان (Bone infection): اگر عفونت لثه درمان نگردد می تواند به دندان عقل نهفته که در استخوان قرار گرفته است سرایت کند و باعث تخریب دندان و استخوان فکی که در اطراف آن قرار گرفته است بگردد. عفونت استخوانی که عمیق باشد می تواند تا سالها پیشرفت کند بدون اینکه بیمار آنرا احساس کند. حتی می تواند این عفونت به دندان مجاور دندان عقل هم سرایت یابد و باعث گردد که بیمار مجبور گردد علاوه بر دندان عقل دندان مجاور را هم از دست بدهد.

3- عفونتی که به وسیله استخوان وارد نواحی گونه یا گردن می گردد

تورم صورت، تب بالا، مشکل باز کردن دهان و یا به سختی بلعیدن غذا ممکن است دلالت عفونت ناشی از دندان عقل باشد.

4- آسیب به دندانهای دیگر (Damage to other teeth) : یک دندان مولر سوم نهفته می تواند یک فشار ثابت و دایم را روی پشت دندان مولر دوم ایجاد کند. این فشار به مدت طولانی باعث تخریب دندان مولر دوم می گردد بدون اینکه بیمار ممکن است هیچ چیزی را احساس کند.

5- کیست (cyst): در اطراف دندان عقل در داخل استخوان یک کیسه (sac) وجود دارد که به طور نرمال پس از رویش دندان عقل این کیسه ناپدید می گردد. اما اگر دندان نهفته بماند. این کیسه باقی خواهد ماند و بوسیله مایعی که از نسوج اطراف به داخل آن وارد می گردد پر می گردد. این کیسه تبدیل به یک Cyst می گردد که در واقع یک کیسه پر از مایع و غیر معمول است این cyst می تواند در طول رشد خود استخوان را تخریب کند.

6- درد (pain): یک دندان نهفته می تواند باعث درد عصبی بگردد. بدلایل نامشخص، درد اناملایم تا شدید می تواند به سایر نقاط سر و گردن توسعه یابد. از جمله می تواند باعث سر درد، احساس درد در ناحیه گوش، درد در نواحی گردن و گلو و درد در نواحی دندانهای فک پایین و بعلاوه درد صورت و نواحی دندانهای فک بالا بگردد.

7- درمان قبل از پروتز: قبل از اینکه مریض به سن پیری برسد و یا پروتزی در دندان بگذارد دندان نهفته را باید خارج کرد، زیرا این دندان نهفته ممکن است بدلیل تحلیل استخوان به ridge نزدیک شده و باعث گردد که بافت نرم بین این دندان و دندان مصنوعی دچار تروما گردد و مرتب التهاب و عفونت در بافت نرم رخ بدهد و علاوه بر آن در سنین پیری ترمیم بافتها بخوبی صورت نمی گیرد و در صورتیکه تحلیل استخوان فک شدید باشد ممکن است هنگام خارج نمودن دندان عقل نهفته، فک بیمار دچار شکستگی گردد. باید توجه داشت که در سنین پایین نیز اگر دندانهای نهفته ای که در زوایه فک قرار داشته باشند باعث کاهش ضخامت استخوان در این نواحی می گردد و در نتیجه فک مستعد به شکستگی در اثر تروما خواهد بود البته گفتنی است که بیشتر متخصصین پروتز ترجیح می دهند که دندانهای نهفته عقل بالا را در اواخر سنین جوانی در بیمارانی که احتیاج به استفاده از پروتز را دارند به حال خود بگذارید تا خارج شوند. زیرا ممکن است عمل جراحی برای خارج کردن آن موجب از دست رفتن توبرایستی ماگزیلا بگردد.

08 حرکت دندانها (Tooth moveinent): در برخی از موارد و فشار از ناحیه دندان مولر ثهفته باعث می گردد که دندانهای دیگر به سمت خارج از خط. Occulusion فشار داده شوند. این مورد می تواند باعث ایجاد مسائلی در جویدن بیمار بگردد.